18 oktober 2019

“Mensen moeten niet bang zijn voor hormoonzalf”

Apotheek Burgum deed mee aan het OKEE-project. Ze kregen tips en tools om (ouders van) kinderen met eczeem ‘optimaler’ te begeleiden vanuit de apotheek.

Smeer corticosteroïden niet te dun, gebruik altijd een indifferente crème, smeer met de haren mee. In het kader van het OKEE-project gaven apothekersassistenten van Apotheek Burgum (Friesland) deze - en nog veel meer - adviezen aan ouders van kinderen met constitutioneel eczeem. Inmiddels maken deze adviezen deel uit van de reguliere FPZ in de apotheek. Wiesje Kloosterman en Anke Semplonius vertellen over hun ervaringen.

Stroomschema

De begeleiding verliep heel gestructureerd, zodat alle belangrijke informatie aan bod kwam. Wiesje: “We hadden een stroomschema voor het gesprek. Daarin stond wat we moesten uitvragen: de klachten, of men wist hoe en waarom de verschillende crèmes gebruikt moesten worden, en of dat goed lukte. Als je dat schema doorliep, dan kwam je uit bij de vervolgacties, zoals voorlichting geven over bepaalde aspecten van het gebruik, of het geven van niet-medicamenteuze adviezen, of eventueel overleg met de arts of apotheker over een andere sterkte van het corticosteroïd.”

Angst wegnemen

Zo kwamen de assistenten erachter dat de medicatie in veel gevallen niet goed werd gebruikt. Ouders smeerden de hormoonzalf te dun of gebruikten geen indifferente crème. Veel ouders zijn bang voor hormoonzalf, merkten ze. Daarom smeren ze te dun, maar dan heeft het geen effect. “Ze denken nog steeds dat het corticosteroïd de huid dun maakt. Dan leggen we uit dat de huid dik was door het eczeem. Doordat het eczeem rustiger wordt, krijgt de huid zijn normale dikte”, legt Wiesje uit. “Mensen moeten niet bang zijn voor de hormoonzalf. Als je het goed gebruikt, heeft het geen bijwerkingen. En bij goed gebruik hoort: niet te dun.”

Indifferent

Ook zijn er veel ouders die geen indifferente crème gebruiken. “Meestal had de arts niet verteld dat dat erbij hoort. Wij vragen nu bij een recept voor een corticosteroïdencrème altijd waar het voor is. Als het voor een kind met CE is, dan raden we een indifferente crème aan. Indifferente crème moet je elke dag gebruiken, ook als het eczeem rustig is. We geven meestal twee soorten mee, zodat patiënten kunnen uittesten welke crème ze het prettigst vinden. Dat is beter voor de therapietrouw”, vertelt Anke. “Eerst maak ik een voorselectie op basis van de klachten. Bij nattend eczeem een crème, bijvoorbeeld cetomacrogol, al of niet met vaseline; bij droog eczeem een vette zalf, of een heel vette crème. Vaak geef ik dan koelzalf zonder rozenolie mee. Je kunt de indifferente crème ook afstemmen op de basis van het corticosteroïd.” Als de gekozen crème toch niet bevalt, kunnen patiënten een andere proeftube mee krijgen. Maar dat is zelden nodig.

Smeeradvies

Om te zorgen dat de corticosteroïdcrème niet te dun wordt gesmeerd, wordt de vingertopeenheid (VTE) gebuikt. “Als je laat zien hoeveel er nodig is voor bijvoorbeeld de armen, dan zien mensen echt dat ze voorheen te weinig smeerden en durven ze meer te smeren”, is Wiesjes ervaring. “Het is echt een eyeopener.” Verder smeren veel ouders een crème in rondjes, maar het is gebleken dat het effectiever is als je met de haren mee smeert. Dus dat wordt nu standaard geadviseerd.

Ouders van patiënten reageren positief op de aanpak, vertellen de assistenten: “Heel fijn dat jullie dit doen, zeggen deze ouders. En dat doet ons weer goed. Het maakt ons werk nóg leuker.”

Bron: UA 5-2019

Lees het volledige artikel 

UA is uitsluitend voor apotheekmedewerkers en is niet bedoeld voor consumenten