Haaaa……. tsjie!

Waarom zijn we telkens weer verkouden? Raken we niet ooit immuun tegen ‘het verkoudheidsvirus’? Nee, helaas niet. Het probleem is dat er vele typen verkoudheidsvirussen bestaan. Als je een verkoudheid doormaakt, word je wel immuun voor het virus dat die verkoudheid veroorzaakt, maar je bent niet bestand tegen al die andere soorten verkoudheidsvirussen die in omloop zijn. Zo kun je telkens weer door een ander type worden geïnfecteerd. Bij iemand met een goede weerstand wordt het virus snel weggewerkt, met weinig last voor de geïnfecteerde. Maar mensen met een verminderde weerstand kunnen meerdere keren per seizoen getroffen worden door een verkoudheid. Volwassenen zo’n twee tot vijf keer per jaar en kinderen wel zes tot tien keer per jaar, volgens de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied.

Ben je geïnfecteerd, dan heb je doorgaans te maken met verschijnselen als een verstopte neus, mogelijk verstopte neusbijholtes, minder reukvermogen, keelpijn, hoofdpijn en een gevoel van (verhoogde) druk op de kaken. Ook zal de temperatuur vaak verhoogd zijn. Bij kinderen kan soms flinke koorts optreden.

Fases

In een verkoudheid is een volgorde van verschijnselen te herkennen.

• Het begint met de besmetting met het verkoudheidsvirus via de neus. Gewoon door in te ademen. Je merkt er niets van. Het virus wordt dan met het snot naar de neuskeelholte vervoerd. Daar reageert het slijmvlies meestal als eerste op het virus. Daardoor zijn een rauwe keel en ‘hoge’ keelpijn vaak de eerste verschijnselen van verkoudheid.
• Vervolgens breidt de infectie zich uit. Enerzijds naar de neus. Ook het slijmvlies van de neus gaat reageren. De bloedvaten houden meer bloed vast, het slijmvlies gaat meer slijm produceren en je merkt dat je gaat snotteren en dat je neus dicht gaat zitten. Anderzijds naar de rest van de keelholte. Daar reageert het lichaam met ‘lage’ keelpijn, kuchen en hoesten.
• Soms raken ook de stembanden ontstoken en kan iemand hees worden. Of de infectie kan verder afzakken de lagere luchtwegen in, met als gevolg bronchitis en benauwdheid.

Overal waar het virus het slijmvlies prikkelt, gaat het slijmvlies overmatig slijm produceren. In dat slijm wordt het virus gevangen. Het lichaam probeert het zo weg te werken; vandaar dat je gaat niezen, kuchen en hoesten.

Al met al ben je met deze verschijnselen ongeveer een week zoet. Duurt het langer dan tien dagen, dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan, omdat er dan iets anders aan de hand kan zijn, bijvoorbeeld een kaakholteontsteking of een allergie.

Na zijn binnenkomst begint het virus zich te vermenigvuldigen. Vanaf twee tot drie dagen na de besmetting kan een patiënt het virus verspreiden via vochtdruppeltjes in de uitgeademde, uitgenieste of uitgehoeste lucht, maar ook via de handen, nadat die in contact zijn geweest met de neus of mond of als iemand in zijn hand niest of hoest.

Kun je verkoudheid voorkomen?

Contact met verkoudheidsvirussen is bijna niet te voorkomen. Alleen door je op te sluiten op een plek waar geen andere mensen komen, kun je de virussen mogelijk ontlopen. Hoe meer mensen er bij elkaar zitten, des te groter is de kans een verkoudheid op te lopen.

Goede hygiëne kan helpen om de kans op besmetting te beperken. Als de geïnfecteerde in zijn elleboog hoest en regelmatig de handen wast, als iedereen regelmatig zijn handen wast en als objecten die veel mensen aanraken (deurkrukken, trapleuningen, lift- en lichtknopjes) regelmatig worden gereinigd, dan kan de overdracht van het virus beperkt worden.

Ook een goede weerstand geeft het virus minder kans om toe te slaan. Voldoende bewegen, gezond eten, voldoende slapen… het zijn de bekende adviezen. Maar daar denk je vaak pas aan als het al te laat is…

Zie ook: Jouw advies bij verkoudheid

Bron: UA 2019-5