Farmabuddy dementie

In dit artikel delen Marijke, Jamila en Hetty hun ervaringen. Alle drie werken zij in de apotheek als farmabuddy, speciaal voor dementiepatiënten.

Marijke Nooijen werkt al 43 jaar als apothekersassistent in Benu Apotheek Hoge Vucht in Breda. Zij was al betrokken bij het farmabuddy-project voor palliatieve en terminale zorg en sinds maart 2022 ook als dementiebuddy. “Het is een onmisbare zorg in de apotheek geworden. We hebben nu 14 patiënten met dementiegedrag gesignaleerd, waarvoor we een vertrouwd en laagdrempelig aanspreekpunt zijn.” Daar kan haar collega apothekersassistente Jamila Omri over meepraten. Jamila is 19 jaar geleden begonnen in dezelfde apotheek. Ook zij was al betrokken bij farmabuddy-projecten, waaronder als parkinsonbuddy.  “Omdat veel mensen met Parkinson dementie krijgen, heb ik ook voor dementiebuddy gekozen.”

Marijke en Jamila vertellen dat het signaleren van mensen met dementie in de apotheek lastig is; “Er is een hoge werkdruk en vaak kunnen de mensen met dementie het goed verbloemen. Door tijdens gesprekken aan de balie alert te zijn op verschillende signalen, traceren zij dementerende patiënten en/of hun mantelzorgers. Het hele team werkt actief mee aan het vastleggen van verontrustende signalen in het EPD, ook de bezorgdienst geeft deze signalen door. Hierdoor kan het op den duur bijvoorbeeld op gaan vallen dat iemand wel erg vaak dezelfde vragen stelt of problemen heeft bij medicijngebruik. Op zo’n moment nemen we contact op met de huisarts en gaat het balletje rollen.”

Hetty Roelofs is sinds 1988 werkzaam bij Service Apotheek Elderveld in Arnhem. Sinds ruim een half jaar werkt ook zij als Farmabuddy Dementie. Daarnaast is ze vrijwilliger bij Alzheimer Café Arnhem. Op dit moment begeleidt zij in de apotheek vijf patiënten met dementie. Ook haar beide ouders hebben dementie. Door haar ervaring als mantelzorger was zij meteen enthousiast om deel te nemen aan het farmabuddy-project om de patiënten, hun naasten en mantelzorgers van dienst te kunnen zijn. “Ook in onze apotheek is het hele team betrokken bij vroegsignalering en maken we meldingen in het systeem”, vertelt Hetty. “Zo kan het opvallen dat patiënten steeds dezelfde vragen stellen, zoekende zijn of onrustig zijn. Dat valt vooral op bij patiënten die je wat beter kent. Ook als we weten dat iemand de diagnose ‘dementie’ heeft gekregen, noteren we dat in het EPD zodat het hele team hier rekening mee kan houden.”

Naast contact met de huisarts heb je als farmabuddy ook contact met onder andere de thuiszorg, de casemanager (persoonlijk begeleider van de patiënt), en met mantelzorgers. Met hen wordt medicatie doorgenomen en de thuissituatie besproken. Mogelijke problemen kunnen hierdoor worden gesignaleerd en aangepakt worden. Zo krijgen veel dementiepatiënten een baxterrol of worden ingeschreven voor de herhaalservice. Ook geef je mensen eenvoudige tips zoals het aanschaffen van een dementieklok: een klok die niet alleen vertelt hoe laat het is, maar ook welke dag het is, welk deel van de dag en die tevens de datum en het jaartal aangeeft. Door de regelmatige contacten leer je als farmabuddy de patiënt en de thuissituatie goed kennen. Verder kijk je kritisch naar het actueel medicatieoverzicht. Nieuw voorgeschreven medicijnen kunnen aanleiding zijn voor een verslechterende thuissituatie  bijvoorbeeld door een verhoogd valrisico of een anticholinergische bijwerkingen zoals verwardheid.

Marijke, Jamila en Hetty hebben fijne ervaringen als dementiebuddy. Hetty: “Soms moeten patiënten er even over nadenken of ze willen deelnemen aan het farmabuddy-project, maar er zijn veel enthousiaste reacties. Veel mensen melden zich meteen aan.” Marijke en Jamila vertellen: “Het is erg belangrijk om ook oog te hebben voor de mantelzorgers. Dat ze dat waarderen, bleek nadat we op ‘de dag van de mantelzorger’ – op 10 november –  een kleinigheidje hebben bezorgd.”